Geç kalınmış bir çalışmanın gerekliliği:

KUR'AN-İ KERİMİŞİ LAZURİ MEALİ

Din, hayat nedir, niçin yaşarız, varlığımızın bir sebebi ve anlamı var mıdır, iyi ve kötü nedir? vb sorulara verilen ilahi cevaptır. Yaratan (Allah) ilk hayat sahiplerinden günümüze kadar, elçiler (peygamberler) ve kitaplarla insan oğlunu bilgilendirmiş ve bu bilgiye karşılık ona sorumluluk yüklemiştir.

“(Ey Muhammet) Biz seni ancak bütün insanlara bir müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik. Ancak insanların çoğu bilmiyorlar (Sebe suresi, 28)” ayetinden anlaşılıyor ki, din, (islam) evrenseldir, belli bir mekan ve zamanla daraltılmış değildir.

“... Ve henüz kendilerine ulaşıp katılmamış olan diğerlerine de (elçiler gönderilmiştir). O, (Allah) üstün ve güçlüdür, hüküm ve hikmet sahibidir (Cuma suresi, 3)” ayetinden anlaşılıyor ki, dünyada ilahi mesajın ulaşmadığı son insan kalana kadar bu bilgilendirme devam etmelidir ve edecektir.

“Göklerin ve yerin yaratılması ile dillerinizin ve renklerinizin ayrı olması O'nun (çağrısının) delillerindendir. Şüphesiz bunda bilenler için gerçekten ayetler (deliller) vardır (Rûm suresi, 22)” ayetinden de anlıyoruz ki; Allah, toplumlar, milletler, kavimler ve halkları birbirlerini bilsinler ve tanısınlar diye onları çeşitli ırklarda ve birbirinden farklı dillerde var kılmıştır. Dolaysıyla her bir kavmin ve dilin varlığı Allahın varlığına karşı birer ayet (delil)tir. Bir kavmi veya dili yok etmeye çalışanlar aynı zamanda Allah'ın ayetlerinden birini de yok etmeye çalışıyorlar demektir.

Tüm bunlardan sonra, kanaatimizce “Kur'an-i Kerimi'şi Lazuri Meali”nin biran önce insanlarımızın faydasına sunulmasının gerekliliği yeterince ortaya konulmuş oluyor.

Kur'an-i Kerim, dünyada çok sayıda dile çevrilmiştir. Diğer dillere çevrilirken çok titiz davranılır ve hata yapmaktan korkulur. Çünkü çevrilen metin ilahi bir metindir ve kurulan her cümle insanlara Allah adına ulaştırılmaktadır. Bunun için Kur'an-i Kerim çevirilerine birebir çeviri anlamında “tercume” değil de “anlam aktarması” anlamında “meal” denilmiştir.

İlahi mesajı kendi anadillerine çevirmek isteyen Lazlar olarak şu husus sevindiricidir; Lazca dünya dilleri arasında Kur'an-i Kerim'in en rahat ve en kolay çevrilebileceği belkide on dilden biridir. Bu durumu Arapça ve Lazcaya vakıf olanlarımız kolaylıkla tesbit etmişlerdir. Çünkü hem arapça hem de Lazca manevra kabiliyeti oldukça yüksek, anlam ve anlatım zenginliğine sahip, “bükümlü” diller grubuna girerler.

Diğer dillere göre Arapça bir metnin Lazcaya çevrilebilirliğini göstermesi bakımından aşağıdaki örnek dikkate değerdir:

Tüm dillerde olduğu gibi Lazcanın da Kur'an-i Kerim'i ifade etme hakkı vardır. “ Kur'an-i Kerimi'şi Lazuri Meali ”nin hazırlanması ilahi mesajın daha fazla insana ulaşmasını sağlayacak, Lazcaya da hakkettiği bereketi kazandıracaktır.

Aşağıda bu çalışmanın ilk meyvesi olan Fatiha Süresi'nin Lazca Meali'ni bulacaksınız.

SURE-İ FATİHA

Rahmani do rahimi na ren Allahi'şi ncoxote.

1- Om3ku, khianapeşi rabbi Allahi şeni ren. 2- Rahmani do Rahimi. 3- Dini ndğaşi mapha . 4- (Rabbi-çkuni) Si xvala khuloba goğodamt do si xvala gaxve3hamt. 5- Mtini gzas memimtonit . 6- Nimeti na meçipeşi gzas. 7- Meğezeberepeşi do goşaşerepeşi gzas var. (Amin)

Na 3hopxu: Mustava Dudulaşi

Rahmani (Raxmani): Mumini varna kyafiri mitik akhvandasen mtel khoçis na meçams, mitik içalişams hemus na meçams

Rahimi (Raximi): Va num3ikanaşa/ ukhorinaşe phanda na meçams didi meremethi na uğun nanaşi guris bere-muşişi oropa/ olimbu na doludu

Khianape: Alemepe, şurite do uşureli na ren mteli duniape

Rabbi: Skidalas oxorişi beğis u3humenan, Kur'anis Ğormotişi eni didi ncoxopeşi ren, n3a do dixa mtel khianape na oktams, Beği, Ğormoti, Allahi

Dinişi ndğa: Khoçik ğuraş khule xesaphi na meçasen ndğa

Mapha: Khirali, melikhi

Mtini gzas memimtonit: Gza-skani şeni memişvelit, gza-skanis gemodginit

Nimeti na meçipe: Mtini gza na ozhirapi do guris imani na doludvipe

Meğezeberepeşi do goşaşerepeşi: Mtini gza na moivaru do gzaşen na gamvalu, mekharberi do eçhkhvadalerepeşi gza