Denizini Kaybeden Karadeniz - 5
Şükran Özçakmak
Fotoğraflar: Bünyamin Aygün

Ordu eylemle kurtuldu

Bolaman-Perşembe yolu, sivil toplum örgütlerinin itirazları ve alternatif projeleri üzerine içeri kaydırıldı. Mesafe 42 kilometreden 27 kilometreye, maliyet 1.2 milyar dolardan 411 milyon dolara düştü

Ordu, Karadeniz'de kıyısını yola kaptırmayan tek il. Orduluların, sahil dolgusuyla yol inşasına karşı eylemi 1994'te başladı. "Yola değil kıyı dolgusuna karşıyız" diyen 20 bin kişi sokağa döküldü. Eylemleri uzun soluklu devam ettirince, sahillerini kurtardılar.

Karayolları, sahil yerine yolu güneyden, Boztepe'den geçirmek için yeni bir proje hazırlığına girdi. Yalnızca Ordu merkez değil, Ünye'den de yol şehrin arkasından yani güneyden geçecek.

Çok yönlü tasarruf
Fatsa ilçesinin Bolaman beldesi ile Perşembe ilçesi arasındaki bölüm, sahilden değil de güneyden yapılan ve bitirilmek üzere olan tek yol. Önce burnu dolaşarak deniz dolgusuyla geçmesi planlanan 42 kilometrelik yol, daha sonra güney geçişiyle yapılınca ülke ekonomisi de yaklaşık 788 milyon dolar kazandı.

Sivil toplum örgütlerinin itirazları üzerine projesini yeniden gözden geçiren Karayolları, 42 kilometrelik bir burundan oluşan bu güzergâhta derin koyların bulunduğunu ve dolgu maliyetinin yüksek olacağını da göz önünde bulundurarak yolu güneye kaydırmıştı. Bu değişiklikle 42 kilometrelik yol 27.6 kilometreye düştü. 60 dakikalık yolun mesafesi de 15 dakika oldu. Dağlar delinerek, dereler köprülerle aşılarak 27 kilometreye düşürülen bu yolun toplam maliyeti 411.51 milyon dolar. Bu yol deniz dolgusuyla yapılsaydı maliyet yaklaşık 1.2 milyar dolar olacaktı.

Yolun sırat köprüleri
Ordu'dan Samsun'a devam eden yolun da çoğunluğu bitti. Tek şeritli yol, şimdi ikişer şeritli bölünmüş (duble) yol haline getirildi ve asfaltlama çalışmaları devam ediyor. Genişletme nedeniyle bazı yerlerde yol, evlerin merdivenine dayanmış. Üstgeçitleri henüz yapılmamış olan yolda, vatandaşın tahtadan yaptığı ve "sırat köprüsü" dediği köprüler var.

Ordu çıkışı Turnasuyu mevkiinde karşılaştığımız Hanife Koçak, "Evlerimiz sahilde, ne çocukları ne de inekleri karşıya geçirebiliyoruz. Eskiden de burada yol vardı ama şimdi yol genişletilince havaalanı gibi oldu" diyor.

85 kilometreden taş
Samsun'un Yakakent ilçesine kadar içerden devam eden yol, ilçe merkezini geçer geçmez, sahile kıvrılıyor. Orman içinden geçen mevcut yolun 150 metre aşağısındaki kumsal, eskiden mesire yeri ve plajdı. Halkın denize girip piknik yaptığı bu yerden şimdi sahil yolu geçiyor.

36 kilometrelik Yakakent-Gerze yolu 1998'de ihale edildi. Başlangıç noktasına 85 kilometre olan taşocaklarından taşınan taşlarla, 7 yılda ancak 6 kilometre dolgu yapılabildi. 6 kilometrelik yola bugüne dek 26 milyon dolar harcandı. Toplam maliyeti 274,4 milyon dolar. Çevreciler, tek sıra ağaç keserek mevcut yolun genişletilebileceğini, deniz dolgusunun tercih edilmesinin tamamen rant amaçlı olduğunu iddia ediyor

Karayolları'nın garip iddiası
Çevreciler, Güzelçay-Sinop arasındaki koyların yol olmaması için hukuk mücadelesi başlattı. Güzelçay-Sinop 1. Kısım Projesi'nin iptali için dava açtılar. Samsun İdare Mahkemesi'ne açılan davaya savunma gönderen Karayolları, "Mevcut yol, bölünmüş yol projesine uygun değildir" dedi.

Çevrecilerin mahkemeye sunduğu, "Olağanüstü güzel kıyılar yok edilecek" ifadesini de eleştiren Karayolları, "Bu kesimde dik ve yüksek falezlerin olması nedeniyle halkın deniz sahiline ulaşması mümkün olmamaktadır. Ancak yol yapılırsa halk sahile ulaşacak" görüşünü savundu.

Karayolları, yine mahkemedeki savunmasında, "kıyı çizgisi belirlenmediği ve imar planı hazırlanmadığı için yolu durdurduklarını" bildirdi. Karayolları'nın iddiasının aksine yol inşaatının yasalara aykırı devam ettiğini iddia eden çevreciler tespit istedi. Gerze Sulh Hukuk Mahkemesi'nin belirlediği bilirkişi, çalışmalar yapıldığını belirledi. Bu raporun ardından çevrecilerin yol inşaatının durdurulması yönünde yeniden İdare Mahkemesi'ne başvurması üzerine, tespit için bilirkişi atandı. Yargı süreci devam ediyor.

Sinop koylarını kurtaralım
Karadeniz Sahilleri Platformu Sözcüsü Hasan Özkazanç, "Karayolları tüm Karadeniz sahilini kıyı çizgisi belirlemeden, plansız, projesiz yaptı. Paralar denize döküldü, kıyı katledildi. Hiç olmazsa Sinop koylarını kurtaralım. Karayolları, kıyı katliamını yalnızca yüzme alanlarının yok edilmesi olarak algılıyor. Oysa bu koylarda, yüzlerce yılda kendiliğinden oluşan mağaralar var. Denizdeki bu mağaralarda yaşayan binlerce canlı var" dedi.

- BİTTİ -

Kaynak: Milliyet

_______________________

Basından aktardığımız diğer başlıklara [buradan]da ulaşabilirsiniz. Lazuri.Com