 Laz müziği güçlü bir sese daha kavuşuyor!
Erdal Bayrakoğlu ile Laz Müziği Hakkında Konuştuk 13 senedir profesyonel müzik yapıyor. Ardeşenli bir Laz. Özel şan dersleri almış. Müziğini dinleyince ona “Laz Pavarotti” demek geliyor insanın içinden. Laz müziği için yeni ve farklı bir ses olduğunu bugünden söylemek doğru bir tespit olur kanısındayız.
Erdal Bayrakoğlu bugünlerde hummalı bir çalışma içinde. Yıllardır sahnelerde sürekli seslendirse de bir türlü içine giremediği ama hep bir tarafından tutmayı düşündüğü Laz müziği üzerine çalışmalar yürütüyor; derlemeler, besteler, eski kayıtların incelenmesi, düzenlemeler...
Biz de Lazuri.com olarak çalıştığı stüdyoda yakaladık ve kısa ama hoş bir sohbet etme imkanı bulduk.
Lazuri.com : Laz müziğine ilginiz nasıl başladı, nedir sizi Laz müziği yapmaya iten sebep?
Erdal Bayrakoğlu : Uzun yıllarını müziğe veren biriyim ve aynı zamanda Lazlığımın da farkındayım. Laz şarkıları, Laz kültürünün bir parçası ve ben bu kültürle büyüdüm, her zaman için sahne aldığım ortamlarda Lazca şarkılar seslendirdim. Eğer birşeye hizmet edilmesi gerekiyorsa bu kendi kültürüm, kendi halkımın müziği olmalı diye düşünüyorum. Zaten yakından ilgileniyordum. Son iki yıldır grup arkadaşlarımla yaptığımız sohbetlerde bu ilgiyi bir albüme dönüştürmenin faydalı olacağına kanaat getirdik. Bu düşüncelerle yola koyulduk.
Lazuri.com : İçinde bulunduğumuz dönem itibariyle Laz müziğinin geldiği aşamayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
 Erdal Bayrakoğlu : Aslında Laz müziği (sözleri de Lazca olan) geniş kitleler tarafından yeterince bilinmese de köklü bir geçmişi ve zengin melodik yapısı olan bir müziktir. Güçlü bir arka planı vardır çünkü Kazım Koyuncu gibi tüm Türkiye'ye sesini duyurabilmiş çok değerli bir sanatçıya kaynaklık edebilmiştir. Bu gerçekten bizim için çok değerli bir referanstır.
Laz müziğinde Kazım'a kadar olan bir dönem var. Bu döneme ilişkin bilgilere yeni yeni sahip oluyoruz belki ama Helimişi Xasani, Yaşar Turna, Ahmet Güngör gibi çok değerli santçılar sağlam bir miras bırakmışlardır. Bir de Kazım Koyuncu ve Mehmedali Beşli'nin kurdukları Zuğaşi Berepe ve bunun devamı niteliğinde yapılanlar mevcut.
Şu ana kadar yapılan otantik müzikle ilgili çalışmalar halk arasında iyi bilinmekle beraber daha geniş bir çevrenin bilgisinden uzak kalmış müzikal formların gün ışığına çıkmasına önemli bir katkı olmuştur. Ancak Laz müziğinin gerçek anlamda yaratıcı sesi Kazım Koyuncu olmuştur. Kazım Laz müziğini en geniş kitlelere tanıtmış, tanıtmakla kalmamış sevdirmiş ve müziğimizi hak ettiği yere getirmiştir. Bir de elbette ki Kazım'ın Karadeniz müziğine olan katkısına vurgu yapmak gerekiyor. Rahatça söyleyebilirim ki Kazım, Karadeniz müziğine de kişilik kazandırmıştır.
Lazuri.com : Biraz eskiye dönecek olursak müziğimizde sizi en çok etkileyen kim ya da kimler olmuştur?
Erdal Bayrakoğlu : Helimişi Xasani. Tek kelimeyle O, Lazların Pir Sultan Abdalı'dır. Çok yönlü bir sanatçı olması Helimişi'nin değerini daha da arttırıyor. Herşeyden evvel o bir şairdir, bestecidir, derlemecidir. Yaşar Turna ve Ahmet Güngör'ü minnetle anmak gerekir. Dedemdem duyduğum Lazca destanların tadını, ruhunu, onun bendeki etkilerini özellikle belirtmek isterim. Ayrıca Erkan Ocakli'yı kendi dönemi içinde değerlendirmeli ve hakkını teslim etmeliyiz.
Lazuri.com : İsterseniz biraz da sizin çalışmlarınızdan bahsedelim, neler yaptınız ya da yapıyorsunuz?
Erdal Bayrakoğlu : Zaten çok önceleri aile büyüklerimden Lazca şarkılar duymuş ve bunları derlemiştim. Dedemin büyük bir iç huzuruyla söylediği Lazca destanları çok iyi hatırlarım. Laz müzikal alt yapısı olarak epeydir hazır olduğumu söyleyebilirim. Sadece bunların toparlanması ve üzerinde çalışılması gerekiyordu. Sağolsun, İsmail Bucaklişi'nin çok değerli katkıları oldu; şarkı temininde katkıları olduğu gibi olumlu eleştirilerini aldık.
Şu an için var olan repertuarımızı daha da geliştirmeye çalışıyoruz. Sapanca, Düzce, Yalova, Borçka gibi Laz müziğinin yaşadığı farklı coğrafyalara ulaşmaya çalışıyoruz. Ayrıca Kardeniz ve Megrel şarkılarına yer vereceğiz ve tabi kendi bestelerim de var.
Lazuri.com : Peki yaptığınız müziği siz nasıl değerlendiriyorsunuz, nedir saundunuz?
Erdal Bayrakoğlu : Tek bir tarzdan bahsetmek zor. Ama Batı enstrümanlarını kullanıyoruz. Bunun yanında tulum ve kemençe de müziğimizin ayrılmaz bir parçası. Ne hissediyorsak onu yapıyoruz, bu özel bir saund olacak.
Lazuri.com : Çok uzun zamadır sahnelerde olduğunuzu biliyoruz. Konserlerinizde Lazca şarkılara da yer veriyor muydunuz?
Erdal Bayrakoğlu : Bu hitap ettiğimiz dinleyici profiline göre değişiyordu elbette ki. Ama mutlaka Lazca, Megrelce şarkılara ve Türkçe sözlü Karadeniz şarkılarını da okuyorduk. Zaten bizi motive eden konserlerimizde dinleyici kitlemizin Lazca okumamı istemeleri, bu yöndeki istek ve eleştirilerin önemli bir etkisi olduğunu inkar edemem.
Bizim için aslolan bir albüm değil ve bu hiçbir zaman böyle olmadı. Album ancak müziğimizin daha geniş kitlelere ulaştırabilmemiz açısından önem kazanıyor ve bir noktadan sonra bu kaçınılmaz oluyor.
 Lazuri.com : Sohbetimiz boyunca kendinizden çok “biz”den bahsettiniz. Burada grup arkadaşlarınızı kastediyorsunuz sanırım.
Erdal Bayrakoğlu : Evet. Ana ekip 5 kişiden oluşuyor. tulum, kemençe, bateri, bas gitar, elektro ve klasik gitar çalan arkadaşlar bunlar. Yılldır birlikte çalıştığımız için artık oturmuş bir grubuz biz. Tonmaister'imizi de analım. Albümde yine bu arkadaşlar olacak. Biz albüm saundu ile konser saundunun aynı olmasını istiyoruz.
Lazuri.com : Sonuç olarak...
Erdal Bayrakoğlu : Sürekli geçmişe bağlı müzik yapmak bir süre sonra müzikal açıdan bir tıkanıklığı beraberinde getirecektir. Çok bilinen bir dünya müziği var. Laz müziğini de dünya müziğinin bir parçası olarak olabildiğince geniş kitlelere kabul ettirmemiz gerekiyor. Bu önümüzde duran en önemli ödevdir bana göre. Bizim yapmak istediğimiz, Laz ve Megrel ezgilerini bozmadan dünya müziği içinde olması gereken yere taşımak.
Lazuri.Com
Fotoğraflar; Erdal Bayrakoğlu'nun resmi sitesi www.erdalbayrakoglu.com'dan alınmıştır. |
