Paluri Hanım’dan paponi tarifi
Paluri Arzu Kal |
Paluri adını alan Avukat Arzu Kal, şimdi de Lazca ilk yemek kitabını
yazdı. "Paponi Laz Yemekleri ve Laz Yemek Kültürü"nde geleneksel Laz
yemeklerini anlatıyor. 100’ün üzerinde Laz yemeğinin tarifi İngilizce,
Türkçe ve Lazca verilmiş. Yazar bu tariflerin orijinal olduğunu
söylüyor. Paluri Arzu Kal'ın(35) ailesi Rize Ardeşenli ama o
İstanbul'da doğdu. 1999 yılından beri
İstanbul barosuna kayıtlı olarak avukatlık yapıyor. Uzun yıllardır
da Laz dili ve kültürüyle ilgileniyor, çalışıyor. www.lazuri.com ile
www.kazimkoyuncu.com sitelerinin editörlüğünü yapıyor.
Arzu Kal, kendisine bir Laz ismi seçti. Lazca'da "alev" anlamına gelen
Paluri'yi nüfus kaydında ismine eklemek için bir dava açtı ve üç yıl
önce bu davayı kazandı. Şimdi de Laz yemeklerini anlattığı bir kitap
yazdı. Kitabın adı Paponi. Bu, Batumlu Lazların çok ince elenmiş mısır
unuyla yaptığı Laz böreğinin adı. Bir laz fanatiği olan Paluri Arzu Kal
kitabında bu kültürün yeterince tanınmamasından yakınıyor:
"Laz böreği gibi muhteşem bir tat, neden Gaziantep baklavası gibi bir
sunumla marka yapılamadı? Değil markalaşmak, Türkiye’nin birçok yerinde
bilinmiyor bile. Bu kitapta yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan Laz
yemek kültürü için ciddi araştırma yaptım. Her halkın kendine özgü bir
mutfağı olduğu gibi biz Lazların da var. Ama yazılmadığı için unutulmaya
yüz yuttu. Anneannemin yaptığı Laz yemeklerinin bir kısmı artık
yapılmıyor. Zamanla birçoğu daha
kaybolacak.
Kültürümüzü bir şekilde kayıt altına almak için kolları sıvadım. Bu
kitap zincirin ilk halkası."
LAZCA TEHLİKE ALTINDA BİR DİL
Kitabı Lazca yazmasının nedeni, yemeklerin yanı sıra Lazca’nın da yok
olmaya aday olması. Paluri Arzu Kal, "Lazca, tehlike altındaki dillerden
biri durumuna geldi" diyor. "Laz anne-babalar çocuklarının eğitim
hayatlarında başarısız olacakları, sosyal alandan dışlanacakları
korkusuyla onlara ana dillerini öğretme konusunda isteksiz. Özellikle
1990 sonrası doğan çocukların önemli bölümü Lazca bilmiyor. Ben de
Lazcayı ne zaman öğrendiğimi tam hatırlayamıyorum. Ne mutlu ki bana
sürekli Lazca konuşulan bir evde yaşama şansına sahiptim. Kendi
aralarında Lazca konuşan annem, babam ve babaannem benimle ve
kardeşlerimle maalesef Türkçe konuştukları için şimdi Lazca telaffuz
sıkıntısı yaşıyordum. 2000 yılından sonra ise Lazuri Alboniyi (Lazca
alfabe) kullanmaya, Lazca yazmaya ve okumaya başladım. Bunun için de
kitabı Lazca, Türkçe ve uluslararası olsun diye İngilizce bastırdım."
Paluri Arzu Kal’ın kitabında yemek tariflerinin yanı sıra Lazca, Laz
kültürü ve Lazlar hakkında bilgiler, Laz muftaklarında kullanılan araç
gereçler de yer alıyor.
PAPONİ (LAZ BÖREĞİ) |
PAPONİ (LAZ BÖREĞİ)
Malzemeleri (1 tepsi için) 250 gram tereyağı, iki su bardağı
nişasta. Hamuru için üç su bardağı buğday unu, bir su bardağı
süt, üç yemek kaşığı sıvı yağ, tuz. Muhallebi için On su bardağı
süt, iki buçuk su bardağı buğday unu, bir tutam tuz, iki buçuk su
bardağı şeker, iki yemek kaşığı tereyağı, beş yumurta sarısı, bir çay
kaşığı karabiber. Şerbet için Beş su bardağı şeker. Beş su
bardağı su.
Yapılışı:
Hamur için üç su bardağı un bir yoğurt kabına konur. Tuz
eklenir. Bir su bardağı süt ile üç ekmek kaşığı sıvı yağ da lave edilir,
su ilave edilerek hamur yoğurulur. Hamurun üzeri bir örtüyle örtülür. Bu
arada muhallebi pişirilir.
Muhallebi için:
Tencereye 10 su bardağı süt ve iki buçuk su
bardağı buğday unu konur. Bir tutam tuz eklenir, karıştırılır.
Kaynayınca iki buçuk su bardağı şeker eklenir. Beş dakika pişirilir ve
ateşten alınır. İki yemek kaşığı tereyağı, bir çay kaşığı karabiber ve
beş yumurta sarısı ilave edilerek çabuk çabuk karıştırılır. Hamurdan
onbir adet beze yapılır. Her bir beze oklava ile açılarak yufkalar elde
edilir. Yufkalar kuzinede pişirilir ve kurutulur. Bütün yufkalar bitince
tereyağı eritilir. Tepsiye tereyağı sürülür. Yufkalar suda ıslatılarak
yumuşatılır ve dizilir. Her yufkanın arasına tereyağı sürülür. Beş
yufkadan sonra muhallebi dökülür ve kalan yufkalar aynı şekilde dizilir.
En üstüne yufkada kuru yer kalmayacak şekilde tereyağı dökülür. Fırına
verilir. Üzeri iyice kızarıncaya kadar pişirilir.
Şerbet için:
Tencereye beş su bardağı şeker ve beş su bardağı su
konularak şerbet pişirilir. Soğutulan şerbet sıcak paponi üzerine
dökülür ve servis yapılır.
____________________
Kaynak: Hürriyet.Com.Tr »»
Lazuri.Com - 20.09.2008 |