LAZURİ YOXOPE – LAZCA İSİMLER
Özel hukuk açısından ad, kişiyi belirleyen ve tanıtan, onu diğer
bireylerden ayırmaya yarayan bir kavramdır. Başka bir deyişle
ad, kişinin toplum içinde belirlenmesinin ve bu konuda gerekli düzenin sağlanmasının
önemli bir aracıdır. Kendine özgü kişiliği ve öz varlığı
olan her birey, başkalarından adıyla ayırt edilir, toplum ve
ailesi içinde bununla yer alır. Onun içindir ki, her kişinin bir adının
olması ve bu adın yöntemince nüfus siciline yazılması
yasayla zorunlu kılınmıştır. Bu zorunluluk aynı
zamanda kişinin, yaşamıyla özdeşleşen ve kişiliğinin
ayrılmaz bir öğesini oluşturan adını özgürce seçmesi
ve onurla taşıması için kendisine tanınmış bir
temel kişilik hakkıdır.
Avrupa Birliği Uyum Yasaları kapsamında çıkartılan 6.uyum
paketi olarak bilinen, 19 Temmuz 2003 kabul tarihli, 4928 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına İlişkin Kanunun 5. maddesi uyarınca;
1587 nolu, 5 Mayıs 1972 kabul tarihli Nüfus Kanununun 16. maddesinin 4. fıkrasının 2.
cümlesi; “Ancak ahlak kurallarına
uygun düşmeyen ve kamuoyunu inciten adlar konulmaz.” olarak değiştirilmiştir.
Buna göre Türkçe alfabe ile yazılabilen, ahlak kurallarına uygun,
kamuoyunu incitmeyen Lazca isimler de yasal olarak artık kullanılabilmektedir.
Bu noktada hem anlam, hem ses itibariyle ahlak kurallarına uygun ve
kamuoyunu incitmeyecek Lazca isim listesini hazırlamak sizlerden gelen
istekler neticesinde gerekli olmuştur.
Alfabetik olarak aşağıda
sunduğumuz listede kız( ) , erkek( ) şeklinde işaretlenmiştir. İşaretlenmemiş olanlar her iki alternatifde de kullanılabilecek isimlerdir.
Her kültürde olduğu gibi Laz kültüründe de anlamı bilinmeyen
isimler az da olsa mevcuttur. Anlamı bilinenler açıklanmıştır.
LAZURİ YOXOPE – LAZCA İSİMLER
|
İsim/Ad |
Anlamı |
|
Abca |
dere |
|
Abja |
dere |
|
Afara |
bir kez |
|
Ağani |
yeni |
|
Ağne |
yeni |
|
Ağnoba |
yenilik |
|
Akonay |
buralı |
|
Akoni |
buralı |
|
Aliyoni |
martı |
|
Ansaneri |
asi |
|
Aravani |
bir yer ismi |
|
Ardido |
birçok |
|
Arfara |
bir kez |
|
Arsima |
bir sen bir
ben |
|
Arso |
bir kısmı |
|
Arte |
bir ışık |
|
Artena |
bir ışık |
|
Artoba |
birlik |
|
Aşela |
Lazcada bir
isim |
|
Aşena |
Lazcada bir
isim |
|
Bageni |
dağ
evi |
|
Bandara |
bayrak |
|
Barva |
rüzgar, fırtına |
|
Bedali |
işleme,
oya |
|
Bedi |
talih, kader |
|
Berona |
çocukluk |
|
Berva |
fırtına |
|
Boda |
ağ |
|
Butka |
yaprak |
|
Cetanu |
aydınlanmak |
|
Ceyona |
aşağı
olan bölge |
|
Cibu |
Lazcada bir
isim |
|
Cino |
martı |
|
Civane |
iskete kuşu |
|
Cordani |
Lazcada bir
isim |
|
Cuneli |
güneşli |
|
Çala |
dere |
|
Çamule |
gözyaşı |
|
Çere |
renk |
|
Çilamure |
gözyaşı |
|
Çodina |
bitiş |
|
Çona |
ışık |
|
Dadala |
oyuncak,
boncuk |
|
Dadali |
gül |
|
Degi |
dilim |
|
Didi |
büyük |
|
Dido |
büyük |
|
Dina |
lazcada bir
isim |
|
Dirvana |
gökçe güvercin |
|
Dobira |
iyi toprak |
|
Doskida |
baki kalmak |
|
Doskuda |
baki kalmak |
|
Ekana |
Lazcada bir
isim |
|
Elabars |
esiyor |
|
Elamti |
yukarı
doğru kalan yer |
|
Elaşina |
hatıra |
|
Elva |
yukarı
çıkmak |
|
Empula |
bulut |
|
Ena |
ey(ünlem) |
|
Esvara |
herşey |
|
Eşvanu |
nefes almak |
|
Evre |
kıble
rüzgarı |
|
Evro |
kıble
rüzgarı |
|
Ezmoce |
rüya |
|
Fanusa |
gelincik
balığı |
|
Gema |
dağ |
|
Gemzuli |
hüzünlü |
|
Gemzulu |
hüzünlenmek |
|
Germa |
dağ |
|
Getanu |
aydınlanmak |
|
Geyona |
aşağı
olan bölge |
|
Gobazgu |
tuzak kurmak |
|
Gola |
yayla |
|
Gonoşina |
hatır |
|
Gubazi |
Lazika krallarından
biri |
|
Gurgula |
gök gürültüsü |
|
Gurişe |
yürekten |
|
Guri |
yürek |
|
Guroni |
cesur |
|
Gyuli |
gül |
|
Gzamşine |
yoldaş |
|
İklima |
tutunulabilir
olan |
|
İlimba |
Sevilebilir
olan |
|
İrday |
büyüsün |
|
İrdas |
büyüsün |
|
İrden |
büyüyor |
|
İsina |
Köy dışında
kalan ve çayır, odun vs. gibi ihtiyaçların
karşılandığı yer. |
|
İvi |
iz |
|
İvri |
iz |
|
|
|
|
Jora |
güneş |
|
Jova |
güneş |
|
Jurte |
iki ışık,
ikinci ışık |
|
Katsa |
Lazcada bir
isim |
|
Kiana |
dünya |
|
Klesti |
buğu,
buhar |
|
Kolheti |
lazların
ataları |
|
Kresti |
buğu,
buhar |
|
Kusta |
Lazcada bir
isim |
|
Ladre |
olgunlaşmamış,
ham |
|
Lamseri |
sakinleşmiş |
|
Lande |
akis, yansıma |
|
Laze |
Laz |
|
Leba |
geç(vakit) |
|
Lika |
Lazcada bir
isim |
|
Limcera |
akşam
vakti |
|
Limsa |
bitki türü,
ağ |
|
Livadi |
bahçe |
|
Liva |
kar suyu |
|
|
|
|
Loresima |
papatya |
|
Lori |
ince uzun
arazi parçası |
|
Loti |
Lazcada bir
isim |
|
Lova |
tatlı |
|
Lovi |
çil |
|
Loya |
tatlı |
|
Lumcera |
akşam
vakti |
|
Majura |
ikinci |
|
Mamandulya |
bir bitki |
|
Mani |
çabuk |
|
Mapa |
kral |
|
Mapatule |
kuş
adı |
|
|
|
|
Masuma |
üçüncü |
|
Mbuli |
kiraz |
|
Mcora |
güneş |
|
Medi |
Umut |
|
Medvina |
yakmak |
|
Mektasi |
ipek |
|
Meleni |
öteki |
|
Meona |
peşi
sıra |
|
Meşona |
umut |
|
Metaksi |
ipek |
|
Metanu |
ışık
tutmak |
|
Mira |
yüz, çehre,
eser |
|
Misa |
sakin |
|
Mişa |
kime |
|
Mjora |
güneş |
|
Mjorana |
güneşçik |
|
Mjoranda |
güneşin
kız kardeşi |
|
Mjorandğa |
güneş
günü |
|
Mjoraste |
gün ışığı |
|
Mjoraşa |
güneşe |
|
Mjoraşe |
güneşten |
|
Mjoraşi |
güneşin |
|
Mjorate |
güneşle |
|
Moleni |
beriki |
|
|
|
|
Moni |
boncuk |
|
Morçi |
filiz |
|
Morde |
Büyük, ulu,
bilge |
|
Morderi |
büyümüş |
|
Mosa |
ağ |
|
Mosi |
Bir bitki
adı |
|
Mpula |
bulut |
|
Mula |
Karaağaç |
|
Murgi |
yün yumağı |
|
Mzoğa |
deniz |
|
Mzuğa |
deniz |
|
Nadven |
yanıyor |
|
Nana |
anne |
|
Natina |
Lazcada bir
isim |
|
Nena |
ses,dil |
|
Nergi |
fidan |
|
Nogure |
ideal,hedef |
|
Noseri |
akıllı |
|
Noseri |
akıl |
|
Nosoni |
akıllı |
|
Nosta |
lezzet |
|
Nostoni |
lezzet |
|
Noveli |
iz |
|
Nzeli |
verimli toprak |
|
Obaru |
esmek |
|
Okro |
altın |
|
Olimbera |
aşk,
sevgi |
|
Ontule |
bahçe |
|
Opordace |
sevgili,
biricik |
|
Orane |
meydan |
|
Orena |
meydan |
|
Orko |
altın |
|
Oropa |
aşk |
|
Oroperi |
sevilen sevilmiş |
|
Oroponi |
sevilecek
şey |
|
Oruba |
dere |
|
Otanu |
aydınlatmak |
|
Ovaponi |
olacak, olmaklık |
|
Oyaponi |
olacak, olmaklık |
|
Pagara |
büyük ateş |
|
Paluri |
alev |
|
Palu |
yavan |
|
Pandu |
Lazcada bir
isim |
|
Parpali |
kelebek |
|
Patuli |
kar tanesi |
|
Patulya |
kar tanesi |
|
Pavri |
yaprak |
|
Peri |
renk |
|
Peroni |
renkli |
|
Peruma |
fırtına
deresi |
|
Pozi |
yaban karayemişi |
|
Pozoni |
bir ırmak
adı |
|
Pukina |
çiçekçik |
|
Pukri |
çiçek |
|
Pukrinora |
ilkbahar,
çiçek mevsimi |
|
Pukuri |
çiçek |
|
Pukuroni |
çiçekli |
|
Pulera |
sis |
|
Puleri |
gizli |
|
Purki |
çiçek |
|
Purkinora |
ilkbahar
çiçek mevsimi |
|
Ragi |
kuş
tuzağı |
|
Rossi |
iyi |
|
Rova |
çil |
|
Ruba |
dere |
|
Rubamşali |
deresarmaşığı |
|
Sifteri |
atmaca |
|
Simadi |
işaret |
|
Sindoma |
sen ve ben |
|
Şana |
şenlik,
mutluluk |
|
Şineri |
saygın |
|
Şozi |
kuzey |
|
Şura |
koku |
|
Şuri |
can, nefes |
|
Şurimşine |
can yoldaşı |
|
Şurina |
küçük can |
|
Şurite |
canlı |
|
Tamo |
yavaş |
|
Tana |
ışılda,
parla |
|
Tandi |
Lazcada bir
isim |
|
Taneri |
aydınlık |
|
Tani |
aydınlat |
|
Tantu |
Lazcada bir
isim |
|
Tanuma |
Lazcada bir
isim |
|
Tanura |
aydınlık |
|
Tanur |
sabah yıldızı |
|
Tatia |
Lazcada bir
isim |
|
Tena |
ışık |
|
Tenda |
ışığın
kardeşi |
|
Teona |
ışıklı
alan |
|
Timya |
nadir, az
bulunan |
|
Tisya |
kurban |
|
Tişineri |
olgun |
|
Toba |
Göl |
|
Toliçona |
göz nuru |
|
Toli |
göz |
|
Tolina |
küçük göz |
|
Topri |
bal |
|
Topuri |
bal |
|
Tubi |
ikiz |
|
Tuta |
ay |
|
Tutada |
ayın
kızkardeşi |
|
Tutana |
küçük ay |
|
Tutanda |
ayın
kızkardeşi |
|
Tutaste |
ay ışığı |
|
Tutaşa |
aya |
|
Tutaşe |
aydan |
|
Tutaşi |
ayın |
|
Uçana |
karacık |
|
Viya |
vücut sörfü |
|
Volina |
serbest |
|
Yeli |
açelya |
|
Yema |
öğle |
|
Yulva |
doğu |
|
Yuzini |
sığ |
|
Zeni |
düzlük |
|
Zenimosi |
bitki |
|
Zenişi |
boncuk |
|
Zifona |
fırtına |
|
Zifozi |
fırtına |
|
Zuğa |
deniz |
|
Zuğana |
küçük deniz |
Derleme;
Paluri Arzu Kal
Lazuri.Com Editörü 23.08.2005 ( Bu isimlerin geneli; İsmail Avcı Bucaklişi / Hasan Uzunhasanoğlu nun yazdığı Lazca - Türkçe sözlükten derlenmiştir)
Sn.İsmail Avcı Bucaklişi'nin Evrensel dergisinde ''LAZCA
İSİMLENDİRMELER ÜZERİNE '' başlığıyla yayınlanan makalesine [buradan] ulaşabilirsiniz.
NOT: Site editörümüz Arzu Kal'ın(eski adı) Lazca önisim almak için açtığı dava(bu konuyla alakalı bildiğimiz ilk dava) sonuçlandı. Editörümüzün adı resmi olarak Paluri Arzu Kal olarak değişti. Sn.Paluri Arzu Kal'ın konuyla ilgili açıklaması ve mahkeme kararına [buradan] ulaşabilirsiniz. |