4
sıfat
4.
Sıfat
............ 49
4.1.
Soru sıfatı
............ 49
nam |
hangi |
sonuri |
nereli |
nakonuri
atn. |
nereli |
muperi |
ne biçim,
nasıl |
naüu
~ naüp |
ne kadar
(miktar için) |
muüu |
ne kadar
(zaman için) |
Örnek
(Evuli) |
nam
bere |
hangi
çocuk |
muperi
dulya |
ne
biçim iş |
naüu
genöareri |
ne
kadar para |
muüu
waneri |
kaç
yaşında |
naüu
waneri
arş. |
kaç
yaşında |
muüu
ndğaşe |
kaç
günde |
nam odaşi nüpla |
hangi
odanın anahtarı |
nam odaşi nüila
xop. çxa. |
hangi
odanın anahtarı |
muperi
üpçi |
ne
biçim adam |
4.2.
İşaret sıfatı............
50
Tablo 18 : İşaret sıfatları
Atina, Arûaşeni, Çamlıhemşin |
Viwe,
Arkabi |
Xopa, Çxala |
|
him |
he,
hem |
em |
o |
ham |
ha,
ham |
am |
bu |
him makvali |
o
yumurta |
him makvalepe |
o
yumurtalar |
ham
üpçi |
bu
adam |
ham
üpçepe |
bu
adamlar |
he makvali |
o
yumurta |
he makvalepe |
o
yumurtalar |
ha makvali |
bu
yumurta |
ha makvalepe |
bu
yumurtalar |
em bere |
o
çocuk |
em berepe |
o
çocuklar |
am bere |
bu
çocuk |
am berepe |
bu
çocuklar |
4.3.
Belgisiz sıfat............
51
ar |
herhangi bir |
- ar bere |
herhangi bir çocuk |
- ar sva |
herhangi bir yer |
teni arş. |
başka |
- teni ora |
başka zaman |
şüimeburi gyu.
~ çkimeburi yul. |
bana özgü |
süaneburi gyu.
~ skaneburi yul. |
sana özgü |
muşeburi |
kendisine özgü |
ûüvaneburi gyu. ~
tkvaneburi
yul. |
size
özgü |
hineburi
gyu. |
onlara
özgü |
nişeburi
xop. |
onlara
özgü |
ninteşeburi
viw. |
kendilerine özgü |
şüuneburi
gyu. |
bize
özgü |
çkuneburi ~ çkineburi yul. |
bize
özgü |
şüuneburi
xoroni |
bize özgü horon |
skaneburi birapa |
sana
özgü şarkı |
4.5.
Sayı sıfatı............
51
4.5.1.
Asal sayı............
51
Tablo 19: Asal
sayı
1 |
ar ~ a |
2 |
jur ~
cur |
3 |
sum |
4 |
otxo |
5 |
xut |
6 |
aşi |
7 |
şüit
~ şüvit |
8 |
ovro ~
orvo |
9 |
nçxoro
~ çxovro |
10 |
vit |
11 |
viûoar
~ viûvar |
12 |
viûojur |
13 |
viûosum |
14 |
viûotxo |
15 |
viûoxut |
16 |
viûoaşi
~ viûvaşi |
17 |
viûoşüit
~ viûoşüvit |
18 |
viûovro
~ viûorvo |
19 |
viûoçxoro
~ viûonçxoro |
20 |
eçi |
21 |
eçi do
ar |
30 |
eçi do
vit |
40 |
jureneçi |
50 |
jureneçi do vit |
60 |
sumeneçi |
70 |
sumeneçi do vit |
80 |
otxoneçi |
90 |
otxoneçi do vit |
100 |
oşi |
200 |
juroşi |
500 |
xuûoşi |
1000 |
Viûoşi,
şilya |
eçi do viûojur |
32 |
Jureneçi do viûoxut |
55 |
Juroşi do otxoneçi do xut |
285 |
juroşi do jureneçi do vit |
250 |
şilya do juroşi do otxoneçi do xut |
1285 |
4.5.2.
Sıra belirten sayı
....53
Tablo 20:
Sıra belirten sayı
maaroni |
1-oni |
birinci |
majurani |
2-ani |
ikinci |
masumani |
3-ani |
üçüncü |
maotxani |
4-ani |
dördüncü |
maxutani |
5-ani |
beşinci |
maaşani |
6-ani |
altıncı |
maşüitani |
7-ani |
yedinci |
maovrani |
8-ani |
sekizinci |
mançxorani |
9-ani |
dokuzuncu |
mavitani |
10-ani |
onuncu |
maviûoaroni |
11-oni |
onbirinci |
maviûojurani |
12-ani |
onikinci |
maeçani |
20-ani |
yirminci |
maeçidovitani |
30-ani |
otuzuncu |
maoşani |
100-ani |
yüzüncü |
maşilyani |
1000-ani |
bininci |
majurani ndğa |
ikinci
gün |
masumani sinifis |
üçüncü
sınıfta |
masumanis |
üçüncüde |
maeçani
üpçi |
yirminci adam |
maeçani oşiwana |
yirminci yüzyıl |
meeçidoaroni oşiwana |
yirmibirinci yüzyıl |
maviûoxutani
ndğalepes |
onbeşinci günlerde |
4.5.3.
Diğer sayısal ifadeler............
54
gverdi |
yarım |
ar do
gveri |
bir
buçuk |
viûo
gveri |
on
buçuk |
gveri |
buçuk |
juriti |
her
ikisi |
sumiti |
her
üçü |
gverdiş gverdi |
çeyrek |
najurari |
ikide bir |
nasumari |
üçde bir |
naotxari |
dörtte bir |
naxutari |
beşte bir |
navitari |
onda bir |
naviûoarari |
onbirde bir |
naoşari |
yüzde bir |
tito |
birer |
tito tito |
birer birere |
tito-jur |
ikişer |
tito-sum |
üçer |
tito-vit |
onar |
tito-şilya |
biner |
4.6.
Diğer sıfatlar
(Arti coxoşi noçinepe)
............ 55
Lazcada sıfatlar
isimlerin tekil çoğul ayrımına uyum yapmaz. Yani her sıfatın tek bir
biçimi vardır.
kçe toma |
beyaz
saç |
uça toli |
kara
göz |
müule
üiti |
kısa
parmak |
süiûa
uşüuri |
sarı
elma |
didi
üpçi |
büyük
adam |
öuûa
bere |
küçük
çocuk |
möita
oşüuri |
kırmızı elma |
möita
oşüurepe |
kırmızı elmalar |
gunâe
gza |
uzun yol |
gunâe gzalepe |
uzun yollar |
müule
nca |
kısa
ağaç |
müule
ncalepe |
kısa
ağaçlar |
wulu bere |
küçük çocuk |
wulu berepe |
küçük çocuklar |
mçxu bere |
iri
çocuk |
mçxu berepe |
iri
çocuklar |
ğvari buûüa |
ıslak
yaprak |
ğvari buûüape |
ıslak
yapraklar |
möita
uşüuri |
kırmızı elma |
möita
uşüurepe |
kırmızı elmalar |
Görüldüğü gibi sıfat genelde ismin önüne gelir. Ama istisnalarda
vardır, özellikle yer ve meyve adlarında. Aşağıdaki ilgili örneklere
bakınız.
Yer adı
(Svaşi coxo) |
Kva-nöareri |
“Yazılı taş” |
Leûa-möita |
“Kırmızı toprak” |
Kva-mwuli |
“Sivri
taş” |
Meyve adı
(Xilaşi coxo) |
Ombri-uça |
Kara erik |
Ombri-atinuri |
Atina eriği |
Méxul-wüaroni
|
sulu
armut |
[1] Şüimebura ~
çkimebura şeklinde de söylenir. Bu diğer tüm şahıs sıfatları
için aynen geçerlidir.
[3] Xopa'da Ginâe/ Ginâe in Xopa
[4]
wulu,
wuluûina,
wuluôina,
wuluûa
gyu. =
wuûa
viw.,
Öuûa
ark.,
öiûa xop.
DİDİ LAZURİ NENAPUNA ÇIKTI ! |
|
Lazcanın Yazıya Geçirilmesinde Tarihsel Bir Adım!...
Bugüne kadar hazırlanmış en kapsamlı Lazca sözlük
Didi Lazuri Nenapuna, 17 yıl süren detaylı bir alan araştırması ve kaynak taraması sonucu vücuda getirilmiş, Lazcanın bütün diyalektlerini karşılaştırmalı olarak ele alan, Lazca üzerine yapılmış en uzun süreli çalışma olması itibariyle alanında tek!...
- Seri/Sıra No.: Chiviyazıları: 244/Mjora:45
- ISBN: 978-975-9187-40-8
- 25 Bin Lazca kelime
- Binlerce deyim ve atasözü
- Detaylı olarak incelenmiş fiil biçimleri
- Türkçe ve Latince karşılıklarıyla bitki ve hayvan adları
- Her kelime için çok sayıda Lazca örnek ve açıklama
- 1160 sayfa / Büyük boy / Sert kapak
- Adres: Mühürdarbağı sk. 8/1 Kadıköy İst.
- Tel.: 0 216 414 91 13/fax: 0 216 414 97 93/e-mail: bilgi@chiviyazilari.com
|
|
Lazuri.Com |
|
|
|
|
|
|