42
çok köklü fiil
42. Liste: Çok Köklü Fiil(Dido ciconi verbi)Bazı fiiller kip ve zamanlara göre farklı köklere sahip
olur. Aşağıda bu fiillerden örnekler verilmiştir.
42.1. imxors ~ imxoy ~ ipxors ~
öüomups:
yiyor
Bu fiil iki köklüdür. Köklerden biri ancak Bildirme kipi
emperfekt biçimlerinde bulunmaktadır. Ayrıca, Çxala
diyalektlerinde bu fiil tek köklüdür.
Sade emperfekt |
Sade Perfekt |
Çxala |
vimxor[1]:
yiyorum,
yerim |
pşüpmi
~ ôöüomi:
yedim |
ôöüomup:
yiyorum |
imxor |
şüpmi
~ öüomi |
öüomup |
imxors |
şüpmu
~ öüomu |
öüomups |
vimxort |
pşüpmit
~ ôöüomit |
ôöüomupt |
imxort |
şüpmit
~ öüomit |
öüomupt |
imxoran |
şüpman
~ öüoman |
öüomupan |
42.2. Ulun: Gidiyor.
Sade emperfekt |
Sade Perfekt |
İstek kipi kısa biçim |
Yeterlik kipi emperfekt |
vulur
~
bulur: gidiyorum |
vidi
~
bidi: gittim |
vida
~
bida: gideyim |
malen:
gidebiliyorum,
gidebilirim |
ulur |
idi
|
ida |
galen |
ulun |
idu |
idas |
alen |
vulurt
~
bulurt |
vidit
~
bidit |
vidat
~
bidat |
maleran
~ malenan |
ulurt |
idit |
idat |
galeran
~ galenan |
uluran[2] |
ides[3] |
idan |
aleran
~
alenan |
Tecrübe kipi
ulvapun ~ uxtimun: Geçmişte (oraya) en azından
bir kere gitti (Ne zaman, nasıl, kiminle gittiği önemli
değil).
Batı |
Doğu |
milvapun |
mixtimun |
gilvapun |
gixtimun |
ulvapun |
uxtimun |
milvapuran |
mixtimunan |
gilvapuran |
gixtimunan |
ulvapuran |
uxtimunan |
42.3. Mulun: O geliyor.
Sade emperfekt |
Sade perfekt |
movulur
~ mobulur: geliyorum |
mofûi
~ mopti: geldim |
mulur |
moxûi
~ moxti |
mulun |
moxûu
~ moxtu |
movulurt
~ mobulurt |
mofûit
~ moptit |
muulurt |
moxûit
~ moxtit |
muuluran ~
mulunan ~ mulvan |
moxûes ~
moxtes |
İstek kipi kısa biçim |
Yeterlik kipi emperfekt |
mofûa
~
mopta: geleyim |
momalen:
gelebiliyorum,
gelebilirim |
moxûa
~ moxta |
mogalen |
moxûas
~ moxtas |
mvalen |
mofûat
~ moptat |
momaleran
~ momalenan |
moxûat
~ moxtat |
mogaleran
~ mogalenan |
moxûan
~ moxtan |
mvaleran
~ mvalenan |
Tecrübe kipi
mulvapun ~ muxtimun: Geçmişte en azından bir
kere gelmiş (Ne zaman, nasıl, kiminle geldiği önemli değil).
Batı |
Doğu |
momilvapun |
momixtimun |
mogilvapun |
mogixtimun |
mulvapun |
muxtimun |
momilvapuran |
momixtimunan |
mogilvapuran |
mogixtimunan |
mulvapuran |
muxtimunan |
42.4. İkums
~
ikoms
~
İkips:
Yapıyor.
Atina
Sade emperfekt |
Sade perfekt |
Gelecek zaman |
Yeterlik kipi |
vikum |
ôi |
ôare |
maxenen |
ikum |
i |
are |
gaxenen |
ikums |
u |
asere |
axenen |
vikumt |
ôit |
ôatere |
maxeneran |
ikumt |
it |
atere |
gaxeneran |
ikuman |
es |
anere |
axeneran |
Arkabi
Sade emperfekt |
Sade perfekt |
Gelecek zaman |
Yeterlik kipi |
bikom |
ôi |
ôare |
maxenen |
ikom |
vi |
vare |
gaxenen |
ikoms |
vu |
vasen |
axenen |
bikomt |
ôit |
ôaten |
maxenenan |
ikomt |
vit |
vaten |
gaxenenan |
ikoman |
ves |
vanoren |
axenenan |
Çxala
Sade emperfekt |
Sade perfekt |
Gelecek zaman |
Yeterlik kipi |
vikip |
ô(qv)i |
ôaun |
maxvenen |
ikip |
qvi |
qvaun |
gaxvenen |
ikips |
qu |
qvasun |
axvenen |
vikipt |
ô(qv)it |
ôatun |
maxvenenan |
ikipt |
qvit |
qvatun |
gaxvenenan |
ikipan |
qves |
qvanun |
axvenenan |
42.5. İûurs
~ zoôons
~ ûüumers:
Söylüyor.
Sade emperfekt
(Ayrıca, Xopa ve Çxala’da[4]
aşağıdaki biçimler de vardır.) |
Batı |
Doğu |
Xopa - Çxala |
viûur
~
biûur:
söylüyorum; söylerim |
bzoôon:
söylüyorum;
söylerim |
ôûüumer:
söylüyorum; söylerim |
iûur |
zoôon |
ûüumer |
iûus |
zoôons |
ûüumers |
viûurt
~ biûurt |
bzoôont |
ôûüumert |
iûurt |
zoôont |
ûüumert |
iûuran |
zoôonan |
ûüumenan |
Sade perfekt (
Bütün diyalektlerde ) |
ôûüvi: söyledim |
|
ûüvi |
|
ûüu |
|
ôûüvit |
|
ûüvit |
|
ûüves |
|
Yeterlik kipi sade emperfekt |
Batı |
Doğu |
maziûen:
söyleyebiliyorum;
söyleyebilirim |
maûüven:
söyleyebiliyorum; söyleyebilirim |
gaziûen |
gaûüven |
aziûen |
aûüven |
maziûeran
~ maziûenan |
maûüvenan |
gaziûeran
~ gaziûenan |
gaûüvenan |
aziûeran
~ aziûenan |
aûüvenan |
Tümleç göstergeli biçimler (Birkaç
örnek) |
giwvare |
: ben sana
söyleyeceğim |
uwvare |
: sen ona
söyleyeceksin |
miwvi |
: bana söyle |
giwvi |
: ben sana
söyledim |
uwvi |
: ona söyle |
miwves |
:
bana söylediler |
42.6. Nowers
~ nowüers:
O ona bakıyor.
Tablo 62 Atina, Batı ve Orta kesimleri |
Sade emperfekt |
Sade perfekt |
Tecrübe kipi |
mevower |
mevoweri |
memiwelimapun |
nower |
noweri |
megiwelimapun |
nowers |
noweru |
nuwelimapun |
mevowert |
mevowerit |
memiwelimapuran |
nowert |
nowerit |
megiwelimapuran |
noweran |
noweres |
nuwelimapuran |
Sade emperfekt |
Sade perfekt |
Tecrübe kipi |
mebowker |
mebowüedi |
memiwüpmilun |
nowüer |
nowüedi |
megiwüpmilun |
nowüers |
nowüedu |
nuwüpmilun |
mebowüert |
mebowüedit |
memiwüpmilunan |
nowüert |
nowüedit |
megiwüpmilunan |
nowüenan |
nowüedes |
nuwüpmilunan |
[1] “vimxor” biçiminin “bimxor,
bipxor, vipxor” gibi yöresel değişkenleri de vardır.
[2] “Uluran” yöreye göre “ulurnan,
ulunan” veya “ulvan” şeklinde de söylenir.
[3] ides Ardeşen’de yöreye
göre ide, idey şeklinde söylenir.
[4] Pilarget’de “ôûüvam,
ûüvam,
...” biçimi vardır.
DİDİ LAZURİ NENAPUNA ÇIKTI ! |
|
Lazcanın Yazıya Geçirilmesinde Tarihsel Bir Adım!...
Bugüne kadar hazırlanmış en kapsamlı Lazca sözlük
Didi Lazuri Nenapuna, 17 yıl süren detaylı bir alan araştırması ve kaynak taraması sonucu vücuda getirilmiş, Lazcanın bütün diyalektlerini karşılaştırmalı olarak ele alan, Lazca üzerine yapılmış en uzun süreli çalışma olması itibariyle alanında tek!...
- Seri/Sıra No.: Chiviyazıları: 244/Mjora:45
- ISBN: 978-975-9187-40-8
- 25 Bin Lazca kelime
- Binlerce deyim ve atasözü
- Detaylı olarak incelenmiş fiil biçimleri
- Türkçe ve Latince karşılıklarıyla bitki ve hayvan adları
- Her kelime için çok sayıda Lazca örnek ve açıklama
- 1160 sayfa / Büyük boy / Sert kapak
- Adres: Mühürdarbağı sk. 8/1 Kadıköy İst.
- Tel.: 0 216 414 91 13/fax: 0 216 414 97 93/e-mail: bilgi@chiviyazilari.com
|
|
Lazuri.Com |
|
|
|
|
|
|