|
20
yeterlik kipi emperfekt
20. Hareket fiili: Yeterlik kipi emperfekt
20.1. Yeterlik kipi Sade emperfekt
20.1.1. Yapım ve çekim
| Tablo 29: Yeterlik kipi Sade emperfekt |
Fiil başı
(Ôriverbi) |
Şahıs öneki
(Şurişi eüoméxva)
|
Kök öneki
(Ôricici) |
Kök
(Cici) |
Birleşik sonek |
| ø-
dolo-
gama-
go-
vs |
1. şahıs
m-
|
-a- |
|
Tekil
-en
|
| 2. şahıs
g-
|
| 3. şahıs
ø- |
Çoğul
-eran ~
-ernan ~
-enan
|
{eö.ynl}
►
ûaxums atn. viw.
ark.
►
ûaxuy fur. arş.
►
ûaxups xop. çxa.
kırıyor
| Ma maûaxen. |
| (1) Ben kırabiliyorum; ben kırabilirim. |
| (2) Aslında kırmak istemiyorum. Ama yinede
elimde olmadan, istemesem de kırıyorum. |
| maûaxen: |
(1) ben
kırabiliyorum |
| |
(2) istemiyerek
kırıyorum |
| gaûaxen |
|
| aûaxen |
|
| maûaxeran
~ maûaxernan ~ maûaxenan |
|
| gaûaxeran
~ gaûaxernan ~ gaûaxenan |
|
| aûaxeran
~ aûaxernan ~ aûaxenan |
|
20.1.2. Kullanım (Oxmaru)
Tüm Yeterlik kiplerinde özne (Eylemi yapan) Datif durumdadır. Eğer tümleç
varsa yalın durumdadır.
►
Arsimas Lazuri aüitxen-i?
yul. Arsima Lazca okuyabilir mi?
►
Tena do Teonas Lazuri anöareran.
Tena ve Teona Lazca yazabilirler.
►
Sin do ma Lazuri masinapenan. Sen ve ben Lazca konuşabiliriz .
►
Nandidis mota-muşis Lazuri dvagurinen. Büyük anne torununa Lazca
öğretebilir.
►
Arsimas İngulizuri var aüitxen.
Arsima İngilizce okuyamıyor .
►
Tena do Teonas Alamanuri var anöareran.
Tena ve Teona Almanca yazamıyorlar.
►
Si do ma Korturi çkar var oxomawoneran.
Sen ve ben Gürcüceyi hiç anlamayız.
20.2. Yeterlik kipi Emperfekt Geçmiş Zaman
| Tablo 30: Yeterlik kipi Emperfekt Geçmiş
Zaman |
|
1* |
2*
|
3* |
4* |
5* |
6* |
7* |
| ø-
dolo-
gama-
go-
vs. |
1. şahıs
m-
|
-a- |
|
-er- |
-û- |
Tekil
-u
|
|
2. şahıs
g- |
Çoğul
-es ~ -ey
|
|
3. şahıs
ø-
|
| *1 - Fiil başı
(ôriverbi) |
| *2 - Eylemi yapan
şahıs göstergesi |
| *3 - Kök öneki(Ôricici) |
| *4 - Kök(Cici
) |
| *5 - Aspekt
göstergesi |
| *6 - Zaman
göstergesi |
| *7 - Şahıs soneki |
{eö.ynl}
►
ûaxums atn. viw.
ark.
►
ûaxuy fur. arş.
►
ûaxups xop. çxa.
Kırıyor
ben kırabilirdim; kırabiliyordum ( Yöreye ve kişiye göre /û
/ fonemi önünde bulunan /r / fonemi kaybolur. )
| maûaxerûu |
| gaûaxerûu |
| aûaxerûu |
| maûaxerûes |
| gaûaxerûes |
| aûaxerûes |
Örnek (Evuli)
►
Ma möipepe maûaxerûu
do mçxupe var maûaxerûu.
Ben ince olanları kırabiliyordum ama kalın olanları kıramıyordum .
►
Ma süani dixo var maxenerûu.
Ben sensiz yapamıyordum.
►
Si üai Lazuri gasinaperûu.
Sen iyi Lazca konuşabiliyordun.
►
Emus-ti üai Lazuri ağarğalerûu.
O da iyi Lazca konuşabiliyordu.
►
Çkin mtelis üai nçxomi maöoperûes.
Biz hepimiz iyi balık yakalayabiliyorduk.
►
Ma süani dixo var maxenerûu-i
? Ben sensiz yapamıyor muydum ?
►
Si üai Lazuri var gasinaperûu-i
? Sen iyi Lazca konuşamıyor muydun ?
►
Emus mişi nena çkva üai
ağarğalerûu ? O kimin dilini
daha iyi konuşabiliyordu ?
►
Çkin nçxomi var maöoperûes.
Biz balık tutamıyorduk.
20.3. Emperfekt “Doren”li geçmiş zaman
{eö.ynl}
►
ûaxums atn. viw.
ark.
►
ûaxuy fur. arş.
►
ûaxups xop. çxa.
kırıyor
| maûaxerûu
doren: |
ben (yakın
geçmişte) kırabiliyordum |
| gaûaxerûu
doren |
|
| aûaxerûu
doren |
|
| maûaxerûes
doren |
|
| gaûaxerûes
doren |
|
| aûaxerûes
doren |
|
Örnek (Evuli)
►
Ma ncaşe emalerûu doren. Ben
(yakın geçmişte) ağaca çıkabiliyordum.
►
Ma ncaşe var emalerûu doren.
Ben (yakın geçmişte) ağaca çıkamıyordum.
►
Ma ncaşe var emalerûu doren-i ?
Ben (yakın geçmişte) ağaca çıkamıyor muydum ?
►
İsmanas guda aöandinerûu
doren. İsmana (yakın geçmişte) tulum çalabiliyordu.
►
İsmanas guda var aöandinerûu
doren-i ? İsmana (yakın geçmişte) tulum çalamıyor muydu ?
►
Nandidis puci anövalerûu
doren-i ? Büyükanne (yakın geçmişte) ineği sağabiliyordu.
►
Berepes iri khale asûerereûes
doren. (Yakın geçmişte) çocuklar her yerde oynayabiliyordu.
 DİDİ LAZURİ NENAPUNA ÇIKTI ! |
|
|
Lazcanın Yazıya Geçirilmesinde Tarihsel Bir Adım!...
Bugüne kadar hazırlanmış en kapsamlı Lazca sözlük 
Didi Lazuri Nenapuna, 17 yıl süren detaylı bir alan araştırması ve kaynak taraması sonucu vücuda getirilmiş, Lazcanın bütün diyalektlerini karşılaştırmalı olarak ele alan, Lazca üzerine yapılmış en uzun süreli çalışma olması itibariyle alanında tek!...
- Seri/Sıra No.: Chiviyazıları: 244/Mjora:45
- ISBN: 978-975-9187-40-8
- 25 Bin Lazca kelime
- Binlerce deyim ve atasözü
- Detaylı olarak incelenmiş fiil biçimleri
- Türkçe ve Latince karşılıklarıyla bitki ve hayvan adları
- Her kelime için çok sayıda Lazca örnek ve açıklama
- 1160 sayfa / Büyük boy / Sert kapak
- Adres: Mühürdarbağı sk. 8/1 Kadıköy İst.
- Tel.: 0 216 414 91 13/fax: 0 216 414 97 93/e-mail: bilgi@chiviyazilari.com
|
|
|
Lazuri.Com |
|
|
|
|
|
|
gyu.
Uyari: Bu sayfada Lazca sözcükler için "Alboni Font"(yazı karakteri) kullanılmıştır.
"Windows \ Fonts" dizininde Alboni Font olmayanlar karakterleri yanlış görecektir. Bunun olmaması için
Windows\Fonts dizinine
